Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik’te Koca Kasım Paşa Mahallesi , Islahhane Caddesi üzerinde bulunan evde dünyaya geldi. Babası Ali Rıza Bey, ölen kardeşinin ismini yeni doğan oğluna verdi: MUSTAFA.
Bazı bilgilere göre annesi Zübeyde
Hanım oğlunu erbain soğukları sırasında doğurduğunu, tarihin de 23 Aralık
olabileceğini belirtmiştir. Miladi takvime göre
de 4 Ocak 1881 olma ihtimali yüksektir. Ancak O doğum tarihini 19 Mayıs
1919 olarak kabul eder.
Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi
XIV –XV. Yüzyıllarda Aydın’ın Söke
taraflarından Makedonya’ya iskan edilmiş
KOCACIK Yörüklerindendir. Annesi
Zübeyde Hanım ise; Konya’dan göç etmiş
Selanik yakınlarındaki Langaza Kasa-basına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin
kızıdır. Milis subaylığı, Evkaf
katipliği ve kereste ticareti
yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde Hanım ile evlendi.
Atatürk’ün beş kardeşinden dördü küçük
yaşta öldü. Sadece Makbule Boysan Atadan 1956’ya kadar yaşadı. Öteki
kardeşleri Fatma, Ahmet, Ömer ve
Naciye’dir. Mustafa Kemal’in doğduğu ev 1933’te cumhuriyetin 10.yılI
dolayısıyla Selanik
Belediyesi Türk-Yunan dostluğu ve Balkan
Konferansı’nın bir hatırası olarak müze haline getirildi.
ATATÜRK’ÜN
ÖĞRENİM HAYATI
Mustafa okul çağına gelince eğitimi, anne
ve babası arasında sorun haline gelldi. Geleneklerine
bağlı olan Zübeyde hanım oğlunun dini eğitim veren
Mahalle Mektebi’ne gitmesine ısrar etti. Ali Rıza
Bey ise tercihini ; yeni açılan modern
anlayışta eğitim veren Şemsi Efendi
Okulundan yana kullanmak ister. ( Şemsi Efendi, okulun kız bölümünü de
açan aydın görüşlü olan
kurucusudur.) Şemsi Efendiye hizmetlerinden dolayı 1873’te Mithat Paşa, Padişah
nişanı dahi vermişti.
Nihayet Mustafa önce Mahalle Mektebine sonra Şemsi Efendi okuluna devam etti.
Bu arada babası Ali Rıza Efendi, gümrük
memurluğundan istifa edip tuz ticretine girdi ancak zarar etti. Yakalandığı hastalıktan kurtulamayarak 1888’de vefat etti. Babasının ölümü üzerine annesi ile Langaza’daki
dayısının çiftliğine gitti. Ancak
annesi, Mustafa’nın eğitiminin aksaması endişesiyle Selanik’e geri döndü.
SELANİK ASKERİ
RÜŞTİYESİ (ORTAOKUL)
Mustafa, Selanik’te önce Mülkiye
mektebine kaydoldu. Arapça öğretmeni ile anlaşamayınca okuldan annesi
tarafından alındı. Annesi askerliğe
taraf olmadığı için askeri okul
sınavlarına gizlice girdi ve
kazandı. Annesi ise durumu kabul-lenmek
zorunda kaldı. 1893’te okula kayıt
yaptırdı. Matematik öğretmeni yüzbaşı
Mustafa Bey’in dikkatini çekti.
Öğretmeni bu zeki çocuğa “bilgi ve erdem bakımından olgunluk” anlamına gelen “Kemal”
adını verdi. O artık Mustafa Kemal’dir. Mustafa Kemal 1896’da,
Selanik Askeri Rüştiyesinden mezun oldu.
ASKERİ LİSE YILLARI (MANASTIR)
Manastır askeri İdadisi genç Mustafa Kemal için
dönüm noktası olabilirdi. Edebiyata merak sardı ancak iyi bir asker
olmak için edebiyat yerine yabancı dil öğrenmesi önerildi. Fransızca öğrenimine
ağırlık verirken vatan sevgisinin
ve bağımsızlık anlayışının gelişmesinde rol oynayan
Tarih öğretmeni Kolağası Mehmet Tevfik Bey onu çok
etkiledi. Tarih sevgisi ölünceye kadar sürdü.Askeri liseden 1898’de mezun oldu.
HARBİYELİ MUSTAFA KEMAL(1283)
Mustafa
Kemal askeri liseden sonra İstanbul’a geldi.
Pangaltı’daki Harbiye mektebine
1283 numara ile kaydoldu. Arkadaşları arasında Ali Fuat (Cebesoy), Kazım Karabekir, Kazım (Özalp),
Ali Fethi (Okyar) bulunmaktadır.
HARBİYELİ Mustafa’yı, Namık Kemal, Mehmet Emin Yurdakul, Tevfik Fikret
etkilemiştir. Bu dönemde vatan, Türklük, millet, çağdaşlaşma gibi
kavramlarla içli dışlı ol-muştur. Mustafa
Kemal Harbiyeden 1905’te mezun olmuş ve
ilk görev yeri olarak Şam’a atanmıştır.
MUSTAFA KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI
1902’de
Harp okulundan teğmen rütbesiyle mezun oldu
*1905’ te
Harp akademisinden Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Şam’a atandı.
*1909’da 31 Mart
vakası çıkınca Hareket ordusu ile isyanı bastırdı.
*1911’de Trablusgarp Savaşı’na katıldı. (Derne- Tobruk
savunmaları)
*1912’Balkan Savaşlarında Çanakkale Gelibolu ve Bolayır’daki
boğaz müreddibesi komutanlığında
bulundu.
*1913’te Sofya Askeri Ateşeliğine atandı.
*1914’te I. Dünya Savaşında önce Çanakkale, sonrada Kafkas ve
Suriye cep-helerinde bulundu.
*1919’da İstanbul’dan Samsun’a 9. Ordu müfettişi olarak
görevlendirildi.
*21 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi yayınlandıktan sonra 8
Temmuz’da askerlikten istifa etti.
*5Ağustos 1921’de Sakarya Savaşı için TBMM 3 aylığına
başkomutanlığa atadı.
*26 Ağustos 1922’de TBMM bu kez süresiz olarak başkomutanlığa
atadı.
* Askeri görevleri dışında 23 Nisan 1920’de TBMM başkanı , 29
Ekim 1923’te 1927’de,1931de,1935’te 4 kez cumhurbaşkanı seçildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder