İSLAM TARİHİ

                         İSLAMİYET ÖNCESİ ARAP YARIMADASI

         

          *İslamiyet Öncesi Arap Yarımadasında Main Seba Himyeri Tedmür Gassani

            gibi şehir devletleri hüküm sürmüştür. (Merkezi yönetim yoktur.)

          *Yahudilik hristiyanlık Hanif dini ve yaygın olarak da putperestlik dinleri görü-  

            lür.

          *Yarımadanın en önemli şehirleri Mekke Medine Taif ve Yemen'dir.

          *Mekke Kabe'den dolayı dini merkezdir.

          *Kabileler arası kan davaları yaygındır. Haram aylarda ise(Muharrem Recep

            Zilkade ve Zılhicce) Mekke'de  Suk-u Ukaz panayırları düzenlenir şiir ya-

            rışmaları yapılırdı.Birinci gelen şairin şiiri Kabe duvarına asılırdı bu nedenle

            şiir gelişmiştir.

          *Kervan ticareti gelişmiştir.

          *Cahiliye dönemi de denilen bu dönemde Okuma-yazma oranı da oldukça dü-

          şüktür.

          *Kölecilik yaygın olup kadınlar da alınıp satılan bir meta olarak kabul edilirdi.

                                       

                                      H.Z. MUHAMMED DÖNEMİ(571-632)

                H.z. Muhammed (sav) 571'de Mekke'de doğdu. Babası Abdullah O daha

       doğmadan birkaç ay evvel vefat etmiş annesi Amine ise 6 yaşında iken vefat  et-

       miştir. 8 yaşına kadar dedesi Abdulmuttalib'in yanında kaldı. Dedesinin de  vefa-

      tından sonra amcası Ebu Talip'in yanında kaldı. Kervan ticareti ile uğraşmıştır.

      O dönemin Arabistan'ında sıradan sayılan davranışlardan uzak durmuştur.  (Kan

      vası gütmek şarap içmek ve puta tapmak gibi) Toplumda sevilen ve güven  duyu-

      lan bir kişi olarak “ El-Emin” sıfatı ile hitap edilirdi. 25 yaşına geldiğinde H.z.

      Hatice ile evlendi. 40 yaşına geldiğinde ise sık sık derin inzivalara çekildiği Hira

      Dağı'ndaki Nur mağarasında Cebrail adlı melek tarafından kendisine “oku”  emri

      ile başlayan ilk emirler geldi. Bu ilk vahiy sonunda peygamberlik görevini yeri-

      ne getirmek için irşad vazifesine başladı.

              H.z. Muhammed'e ilk inanlar eşi H.z. Hatice yakın arkadaşı H.z. Ebubekir

     amcasının oğlu H.z. Ali ve azadlı kölesi Zeyd (Toplumsal eşitlik örneği) olmuştur.

            Müslümanların sayısı artıp ibadetlerini açıkça yapmak isteyince baskı ile kar-

     şılaşmışlardır. Bunun üzerine müslümanlar önce Habeşistan'a  sonrada Medine'ye

     hicret etmiştir.

                                         

                                   HİCRET VE SONUÇLARI (622)

               Hicret din uğruna yapılan zorunlu göçtür.

          *İlk islam devleti kurulmuştur.

          *Yahudilerle vatandaşlık sözleşmesi yapılmıştır. (Anayasa)

          *Ensar (yerli halk) ile muhacir (hicret eden) kardeş ilan edilmiştir.

          *Mescidde Ashab-ı Suffa oluşturulmuştur.(Eğitimin önemi)

          *İlk nüfus sayımı yapılmıştır.

          *Seriyye denilen askeri birlikler oluşturulmuştur.

                                      

                                          SAVUNMA SAVAŞLARI

           BEDİR SAVAŞI (624)

           Müslümanların Mekkeli müşriklere karşı ilk zaferidir.

          İslamiyeti  ortadan kaldırmak isteyen Müşrikler Medine'ye saldırmış ancak

          müslümanlar tarafından Bedir 'de Mekkeliler yenilgiye uğratılmıştır.

          Savaş sonunda

                                                                                                                                               Mekkeli esirlerden okuma-yazma bilenler okuma-yazma bilmeyen on müs-

                lümana okuma-yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakılacaktır.

              *Savaş ganimetlerinin 1/5'i halka 4/5'i askere dağıtılmıştır.(İlk islam savaş-

               hukukudur)

           

            UHUD SAVAŞI (625)

              Mekkeli müşrikler Bedir savaşının intikamını almak amacıyla ertesi yıl ye-

              niden saldırıya geçmiştir. Uhud Dağı çevresinde yapılan savaşta İslam or-

              su kazanmak üzere iken bir grup okçu emirlere uymayarak yerlerini terke-

              dince müslümanlar önemli kayıp vermiştir. Peygamberimiz de yaralanmış-

              tır.

              *Bazı Yahudi kabileleri Medine'den çıkarılmıştır.

              HENDEK SAVAŞI (627)

                Mekkeli müşrikler müslümanlara karşı kesin zafer kazanmak için yeniden

                daha kalabalık bir ordu hazırlayınca Medineli müslümanlar yapılan istişa-

               re sonunda Selman-ı Farisi'nin önerisiyle Medine'nin çevresine hendek kaz-

               dı.Mekkeliler hendeği geçemeyince şehri kuşatmakla yetindi. Çıkan bir sü-

              re sonra fırtınanında etkisiyle Mekkeliler tamamen dağılmıştır.

              *Müslümanların son savunma savaşıdır. Üstünlük müslümanlara geçmiştir.

  

                                    

                           HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (628)

    Medineli müslümanlar Mekke'yi ziyaret etmek için yola çıktıklarında Mekkeliler

    tarafından Hudeybiye denilen yerde durdurulmuş ve sonunda görüşmeler sonunda

    bu antlaşma imzalanmıştır. Anlaşmaya göre

      -Müslümanlar O yıl Mekke'yi ziyaret etmeyecek ancak ertesi yıl Mekke'yi ziyaret

   edecektir. Şehire silahsız gelecek  üç gün kalıp Kabe'yi ziyaret edecektir.

     -Mekkelilerden müslüman olanlar Medine'ye alınmayacak(Reşid olmayanlar)

     Medinelilerden  dnnmek isyeyen olursa Medine'ye alınacaktır.

    -Arap kabileleri istedikleri tarafla anlaşma yapıp ticaret yapabilecektir ancak as-

    ri yardımlaşma olmayacaktır.

    -Anlaşma on yıl geçerli olacaktır.

   Anlaşmanın Önemi: Mekkeli müşrikler müslümanları ilk kez resmen tanımıştır.

ATATÜRK İLKELERİ

Cumhuriyetçilik :Ulusal Egemenlik ile aynı anlamdadır.

           Saltanatın Kaldırılması Cumhuriyetin İlanı Siyasi partiler seçimler Kadınlara

           siyasi haklar gibi doğrudan iç siyaset yönündeki adımlar düşünülmelidir.

          Milliyetçilik: Ulusal Bağımsızlık ile aynıdır. Daha çok dış siyasetle ilgili kav-

          ramlardır. Bağımsızlık kurtuluş savaşı Manda ve himaye karşıtlığı kapitülas-

          yonların reddi Kabotaj kanunu Türk dil ve Türk tarih kurumlarının kurulması               

          bu ilke doğrultusundaki gelişmelerdir.

         Halkçılık : Eşitlik haklara sahip sınıfsız toplum amacı taşır. Sosyal dev-

          let anlayışıdır.

      Aşar vergisinin kaldırılması  Soyadı kanunu Medeni kanunun kabulü Halkevleri-

     nin kurulması bu ilke doğrultusunda atılan adımlardır.

       Devletçilik: (Ekonomi-sanayi) Atatürk ilkeleri içinde ekonomi-sanayileşme ile

     ilgili tek ilkedir.

     *Karma ekonomi anlayışıdır.

     *Türkiye'ye özgüdür.

     *I.Beş yıllık kalkınma planı (1933) sonucunda geçilmiştir.

     *Merkez Bankası Sümerbank Etibank  gibi bankaların kurulmasıdır.

     *Halkçılık ilkesi ile de ilişkilidir.

      Laiklik:  Akılcılık ve Bilimsellik  bütünleyici anlayışıdır.

      *Din ve devlet işlerinin ayrılması ve Vicdan özgürlüğü esastır.

      *Saltanatın  kaldırılması

      *Halifeliğin kaldırılması

      *Tevhid-i Tedrisat Kanununun çıkarılması

      * Medreselerin kapatılması

      *Tekke Zaviye ve türbelerin kapatılması

      *Yabancı okullardan dini sembollerin kaldırılması

      *Medeni Kanunun Kabulü

      *Anayasadan “devletin dini islam maddesinin” çıkarılması (1928)

      *Anayasadan  laiklik ilkesinin yer alması (1937)

      İnkılapçılık: Uygarlıkyolunda yenileşmeye bağlıdır.Toplumsal hayatta

      bilim ve fen yolunda başarı kazanmak için tek gelişme ve ilerleme yolu budur.

                                                                                                           M.Kemal

        Türk milleti geri kalmış müesseseleri yıkarak yerlerine milletin en yüksek

       icaplarına göre rlemesini temin edecek müesseseleri kurmuş olmaktır.

                                                                                                            M.Kemal

      Biz batı medeniyetini taklitçilik yapalım diye almıyoruz. Onda iyi olarak  gör-

      düklerimizi kendi bünyemize uygun bulduğumuz için dünya medeniyet seviye-

      si için benimsiyoruz.                                                                    M.Kemal

II.TBMM DÖNEMİ (1923-1927)

         * II.TBMM'nin ilk faaliyeti Lozan Antlaşmasını onaylamak olmuştur.

         * Yeni Türk devletinin ilk siyasi partisi Halk Fırkası ilk muhalefet partisi ise

          Terakkiperver Cumhuriyet Partisi olmuştur.

          *Halifeliğin kaldırılmasıyla laiklik yolunda en büyük adım atılmıştır. Osmanlı

           hanedanı yurt dışına çıkarılmış ve Şeyhülislamlık da kaldırılmıştır.

         *Patrikhanenin siyasi yetkileri Medeni Kanun ile sona ermiştir.

          *Medeni Kanun ile kadınlara sosyal kültürel ve ekonomik haklar tanınmıştır.

          *Şeyh Sait İsyanı  Musul'un  kaybedilmesine neden olmuştur.

          *Halifeliğin kaldırılmasıyla  cumhuriyetçilik milliyetçilik ve laiklik güçlendi-

          rilmiştir.

          *Eğitimin çağdaş laik ve ulusal nitelikli olması için Tevhid-i Tedrisat Kanunu

          çıkarılmıştır.

          * Harf İnkılabı bilim ve teknolojideki gelişmeler kadar kültür alışverişinin de

         hızlanmasına neden olmuştur.

          *Kadınlara siyasi haklar 1930 Belediye seçimleri  1933 Muhtarlık ve 1934 te

         Milletvekilliği seçimleri sırasında verilmiştir.

           *I. Beş yıllık kalkınma planı 1933-1938 yılları arasında uygulanmıştır.

           *Atatürk döneminde İş Bankası Sanayi ve Madin Bankası Emlak ve Etyam

          Bankası Sümerbank Etibank Denizbank Halk Bankası ve Merkez Bankası ku-

           rulmuştur.

MUHAREBELER DÖNEMİ

         *Kurtuluş savaşı yıllarında TBMM ilk olarak Doğu cephesinde Er-

          menilere karşı mücadele etmiş Gümrü Antlaşması ile doğu cephe-

          sini kapatmıştır.

         *Kurtuluş Savaşı'nda yalnızca güney cephesinde kuvayımilliye güç-

          leri başarılı olmuştur.

         *TBMM'yi resmen tanıyan ilk itilaf devleti Fransa olmuştur.

         *TBMM düzenli ordusunun ilk başarısı I.İnönü savaşıdır.

         *Misakımilliden ilk taviz Moskova Antlaşması'nda Batum'un Gürcis-

          tan'a verilmesi olmuştur.

         *Mustafa Kemal Eskişehir-Kütahya savaşlarından sonra askerliğe

  

        geri dönmüştür.                                                                                                    

        *Mustafa Kemal'e gazilik ünvanı ve mareşallik rütbesi Sakara Sa-

         vaşından sonra verilmiştir.

        *İtalya Anadolu'dan II. İnönü Savaşı sonunda çekilmeye başlamış

        Sakarya Savaşı sonunda tamamen çekilmiştir.

         *Eskişehir-Kütahya savaşları sonunda ordunun ihtiyaçlarının halk-

          tan karşılanması için Tekalif-i Milliye Emirleri yayımlanmıştır.

          *Güney Cephesi Sakarya Savaşından sonra Fransa ile imzalanan

          Ankara Antlaşması ile kapanmıştır.

         *Sakarya Savaşı Türk ordusunun İkinci Viyana'dan sonra başlayan

           geri çekilmesinin sona erdiği son savunma  savaştır.

          *Batı Cephesi Mudanya Ateşkes Antlaşması ile resmen kapanmış-

           tır.

     

         *Osmanlı Devleti Mudanya Ateşkes Antlaşması ile hukuken yok sa-

          yılmıştır.

         *Osmanlı Devleti saltanatın kaldırılması ile resmen sona ermiştir.

           * I.TBMM'nin tek inkılabı Saltanatı kaldırmak olmuştur.

           * Saltanatın kaldırılması laiklik yolunda atılan ilk adım olmuştur.

           *Lozan Antlaşması'nda Türk Heyetinin taviz vermeyeceği konular kapitülas-

            yonlar ve Ermeni Yurdu sorunudur.

           * Lozan Antlaşmasın'da ABD gözlemci sıfatıyla katılmıştır.

           * Lozan Antlaşması'nda çözülemeyen tek konu Türk-Irak sınırı (Musul)

             olmuştur.

           * Türk devleti Lozan'da bağımsızlık ve eşit devlet anlayışını savunmuştur.

İNKILAP TARİHİ

*Mustafa Kemal Anadolu'ya 9. ordu müfettişi olarak Mondros Mü-

           tarekesini uygulamak için gönderilmiştir

           *Milli mücadelenin ilk genelgesi olan Havza Genelgesi ile halk a-

           rasında oluşan milli mücadele ruhunun tepkiye dönüşmesini sağ-

           lamaktır.

           *Amasya Genelgesi ilk kez ihtilal bildirisi niteliğindedir.

           *Amasya Genelgesinde ilk kez milli mücadelenin amaç gerekçe ve

              yöntemi belirlenmiştir.

           *Amasya Genelgesinde ilk kez Ulus Egemenliğinden bahsedilip

            yeni bir rejim işaret edilmiştir.

           *Mustafa Kemal ilk kez Havza Genelgesinden sonra İstanbul'a

            çağrılmıştır.

          *Mustafa Kemal Amasya Genelgesi'nden sonra askerlikten istifa etmiştir.

          *Erzurum Kongresi bölgesel amaçla toplanmış milli kongreye dö-

           nüşmüştür.

           *Mustafa Kemal Erzurum'da askerlikten istifa etmiştir.

          *Sivas Kongresi'nde yurttaki cemiyetler birleştirildi. Anadolu ve Ru-

          meli Müdafa-i Hukuk adını alan cemiyet başkanlığına Mustafa 

           Kemal getirildi. Mustafa Kemal'in ulusal liderliği  pekişti.

           *Sivas Kongresinden sonra halkı bilinçlendirmek için İrade-i

           Milliye gazetesi çıkarıldı.

         *Temsil Kurulu Ali Fuat Paşa'yı batı cephesi komutanlığına atadı.

          (Yürütme yetkisi)

         

          *Amasya Görüşmeleri ile İstanbul  Hükümeti Temsil Kurulu'nun

          hukuki varlığını ilk kez tanımıştır.

          *Osmanlı Mebusan Meclisi Misak-ı Milli kararlarını kabul edince

          İtilaf devletleri İstanbul'u resmen işgal etmiş Mebusan Meclisi'ni

          dağıtmıştır.

          *Osmanlı Mebusan Meclisi'nin dağıtılması Ankara'da yeni mec-

          lisin açılmasını zorunlu hale getirmiştir.

         *Temsil Heyeti Ankara'ya geldikten sonra Hakimiyet-i Milliye ga-

          zetesini çıkarmıştır.

       *I. TBMM'nin asıl amacı Ulusal bağımsızlık mücadelesinin başarıya

          ulaşmasını sağlamaktır.

        *I.TBMM güçler birliği ilkesini benimsemiş ve Meclis Hükümeti sis- 

       temini uygulamıştır.

       *I. TBMM'de Tenasüt-ıslahat-Halk zümresi-Yeşil ordu-Müdafa-i Hu-

       kuk ve İstiklal grupları mevcuttur.

        *I.TBMM  kendisine karşı çıkarılan ayaklanmaları bastırmak için

         Hıyanet-i Vataniye kanununu çıkardı. Ayaklanmaları bastırıp otori-

        tesini arttırmıştır.

        *Milli sınırlardan ilk kez Erzurum Kongresinde bahsedildi.

        *I.TBMM kurucu-ihtilalci-anayasacı-özelliklere sahiptir.

        *Milli mücadele döneminde Alemdar-Aydede-Zafer-Ümit-Ferda-

          İrşad-Selamet-Peyam-ı Sabah ve Türkçe İstanbul  milli mücadele

          karşıtı yayın yapmıştır.